సా హి త్య గా నం ... సం గీ త , చి త్ర క ళా లో క నం !

30, అక్టోబర్ 2015, శుక్రవారం

కనపడే చిత్రం... దాగిన విచిత్రం

   
కరకాల  గోళాలన్నీ కదలి వస్తూ,  ఎగిరిపోతూ  ఒక విస్ఫోటనం జరుగుతున్నట్టుంది కదూ...!

అంతే కాదు,  తలను  పక్కకు వంచి కళ్ళు మూసుకుని,  దీర్ఘాలోచనలో ఒక స్త్రీ  మొహం కూడా  కనపడుతోంది,  చూశారా?  

‘గాలాటీ ఆఫ్ ద స్ఫియర్స్ ’ అనే ఈ ఆయిల్ పెయింటింగ్ ని స్పానిష్ అధివాస్తవిక  చిత్రకారుడు  సాల్వడార్ డాలీ  1952లో  వేశాడు.  

ఈ బొమ్మను తమిళ సినిమా ‘అన్బే శివం’ లోగోలో వాడుకున్నారు. 



కానీ  స్త్రీ  బదులు కమల్ హాసన్  రూపం కనపడేలా మార్చారు.
 

 తెలుగులో ఈ సినిమా ‘సత్యమే శివం’ (2003)  అనే పేరుతో అనువాద చిత్రంగా విడుదలయింది.  

సత్యమే శివం లోగోలో మాత్రం ఎలాంటి  బొమ్మా ఉండదు.


 నాకిష్టమైన సినిమాల్లో ఇదొకటి.

కథ ఇతివృత్తం,  సున్నితమైన- చురుకైన హాస్యం,  కమల్, మాధవన్ ల నటన, సంగీతం... ఇవన్నీ ఎంతో బాగుంటాయి.

డాలీ బొమ్మలో  స్త్రీ రూపం చూడగానే తెలిసిపోతుంది. కానీ పరిశీలించి చూస్తే  గానీ దాగివున్న అంశాలు కనపడని పెయింటింగ్  ‘సత్యమే శివం’లో ఉంది. 

ఈ సినిమాలో కమల్ హాసన్  ఫ్యాక్టరీ కార్మికుడు, వీధి నాటక కళాకారుడు,  ఆధునిక చిత్రకారుడు;  ముఖ్యంగా ‘కామ్రేడ్’.

 కార్మికులకు కనీస వేతనాలు ఇవ్వకుండా  నెలకు 910 రూపాయిల జీతమిచ్చి పనిచేయించుకునే పెట్టుబడిదారుడు నాజర్.
 
అతడి కోసం శివుడి  పెయింటింగ్ వేసే పని ఒప్పుకుని ఆ పని పూర్తి చేస్తాడు కమల్.

ఆ పెయింటింగ్ మామూలుగా చూస్తే తపస్సు చేస్తున్న  శివుడి రూపంలాగే ఉంటుంది.


దానిలో  నెలవంకను కమ్యూనిస్టు చిహ్నమైన కొడవలిగా,  దానిలోపల సుత్తిని కూడా తెలివిగా  ఇముడుస్తాడు. 

కుడిపక్కన ఏకంగా   కార్ల్ మార్క్స్ బొమ్మ! ఇది  పరిశీలిస్తే గానీ  కనపడని రీతిలో ఉంటుంది.


( కార్మికులను పీడించి వారి శ్రమ ఫలితం  దోచుకునే పెట్టుబడిదారుడి ఇంట్లో కార్ల్ మార్క్స్ బొమ్మ... భలే ఉంది కదూ!) 

అన్నిటికంటే మించి... నాజర్  కార్మికులకు  ఇచ్చే  నెల జీతం  910 అంకెలను శివుడి  జటాజూటం నుంచి కిందకు జారే గంగాజలం పాయలుగా చిత్రీకరిస్తాడు.   


శివుడి రూపం తన రూపాన్ని  పోలివుండేలా వేయటం  మరో విశేషం.     


శివుడి తలచుట్టూ  గోళాలు సాల్వడార్ డాలీ  బొమ్మను స్ఫురింపజేస్తాయి.

(డాలీ బొమ్మ అయినా ,  శివుడి బొమ్మ అయినా కళ్ళు మూసుకునే ఉండటం ఓ విశేషం)

ఈ పెయింటింగ్ లోని మర్మం గురించి ‘సత్యమే శివం’లో  నాజర్ కి మొత్తానికి తెలిసిపోతుందనుకోండీ.  తర్వాత కథ మలుపులు తిరుగుతుంది.  ఆ  విషయాలు ఇక్కడ  అవసరం లేదు.  సి. సుందర్ దర్శకత్వం వహించిన ఈ సినిమా మాత్రం  చూసి తీరాల్సినది! 

*   *   *

సాల్వడార్ డాలీ పెయింటింగ్ వేసిన కొద్ది నెలల్లోనే  (1953 మార్చిలో) ఇక్కడ మన  కొడవటిగంటి కుటుంబరావు గారు  చందమామ మాసపత్రికలో ఓ ఆసక్తికరమైన కథ రాశారు.  

( నిజానికి ఈ రెంటికీ నేరుగా ఏమీ  సంబంధం లేదు. కానీ  ఆలోచిస్తే... ఒక సారూప్యత  ఉందనేది నా ఉద్దేశం)   

ఇద్దరిలో రూపురేఖలు ఒకేలా ఉంటే  ‘అచ్చు గుద్దినట్టు’ ఈ వ్యక్తి   ఫలానా వ్యక్తి లాగా ఉన్నాడని  అంటారు. 

కానీ  గమనింపుతో  చూసి... పట్టించుకోనంతవరకూ కొన్నిసార్లు ఆ  పోలికలు కనపడవు.

కొ.కు. రాసిన కథ పేరు  ‘రాతిలోని ముఖం’.  చివరి వరకూ విషయం తెలియకుండా కొంత  ఉత్కంఠను పెంచుతూ ఈ  కథ రాశారాయన. 


ఓ కొండమీద రాతిలో  ప్రకృతి సిద్ధంగా ఓ  ముఖాకృతి ఏర్పడి ఉంటుంది. ఆ రాతిలోని మనిషి పోలిక ఉన్నవాడి వల్ల చుట్టు పక్కల గ్రామాల ప్రజలకు ఉపకారాలు జరుగుతాయని ఓ ముని చెప్తాడు. 

ఆ మాటలు గాఢంగా నమ్మిన వసువు అనే కుర్రవాడు అలాంటి పోలికలున్న వ్యక్తి వచ్చి ఊరికి మేలు చేస్తాడని ఎదురుతెన్నులు చూస్తుంటాడు.

మరి అతడి నిరీక్షణ ఫలించిందా? లేదా?

శంకర్ బొమ్మలతో  ఉన్న ఆ చిన్న  కథ ఇక్కడ ఇస్తున్నా, చదివి ఆనందించండి. 




ఈ కథలో రాతిలోని ముఖం పోలికలున్న మనిషి దొరుకుతాడో లేదో,  దొరికాడో లేడో  చివరికి గానీ మనకు తెలియదు. అసలు నిజం   తెలిశాక  భలే అనిపిస్తుంది.

మరి సాల్వడార్ డాలీ వేసిన బొమ్మ?  

చూడగానే  వింతగా అనిపిస్తుంది. వేగంగా పరిభ్రమించే గోళాలు మాత్రమే అక్కడున్నాయి. కానీ వాటి వల్ల   స్త్రీ రూపం నేరుగా ఏర్పడింది కాదు.  అది  పరోక్ష ఫలితమే.

ఈ  రూపం ఆయన భార్య గాలా ది. ఈ బొమ్మ అణుసిద్ధాంతాన్ని సూచిస్తుందనీ,  దీనిలో అణువులోని పార్టికల్స్ ను సూచించాడనీ అంటారు. ఈ పెయింటింగ్ అంతరార్థం గురించి ఎన్నో విశ్లేషణలు వచ్చాయి.

దీన్ని త్రీడీలో చూస్తే ...
ఇలా  ఉంటుంది.  (నిమిషన్నర కూడా నిడివి లేని చిన్న వీడియో...) 



 *   *   * 

ప్పుడో  చిన్న క్విజ్...
ఇక్కడున్న ఈ  బొమ్మలో ఎన్ని జంతువులున్నాయి?


3  అని ఎవరూ  చెప్పరనుకుంటాను. 

అని గానీ, 
5  అని గానీ -   చెపుతారు ఎక్కువమంది. 

కాస్త తేరిపార  చూస్తే కనపడే జంతువులు మాత్రం  6! 


పరిశీలనగా చూస్తేనే  అంతరార్థం బోధపడే  కళలో (ముఖ్యంగా  చిత్ర,  శిల్ప కళల్లో )  ప్రత్యేకత ఉంటుంది.  ఎంతో ఆకర్షణ కూడా!